Timmeren aan de circulaire weg

Sander Vercruysse is al van kleins af aan gebeten door hout. In de kleine houtatelier van zijn opa vertoefde hij vaak als kind en later startte hij er met objecten te maken uit het ‘stoofhout’. Zo gebruikte hij het stoofhout om er een loopfietsje van te maken voor het pasgeboren kindje van vrienden. Nog wat later maakte hij een beukenhouten wiegje voor het zoontje van zijn broer. Niet zomaar een wieg, wel een die kan omgebouwd worden tot een schommelpaard wanneer het kind groter wordt. Die ontwerpen lagen aan de basis van Sander zijn beslissing om hier meer mee te doen, en om zijn eigen merk op te starten. Anno 2022 is Sander een jonge, ambitieuze zelfstandige ondernemer die met SECUUR zijn eigen circulaire start-up lanceerde.

Toeval dat Sander deze weg zou uitgaan is het niet. Hij studeerde Houttechnieken en Industrieel Productontwerp, gevolgd door een postgraduaat in mens- en milieuvriendelijk wonen en bouwen, richtingen die een perfecte voorbereiding vormen voor zijn activiteiten met SECUUR. Al tijdens zijn studentenjaren besefte hij dat er vaak te veel materialen verkwist worden, waaronder ook hout. Sander Vercruysse: “Hout is nochtans een ideaal product om te (her)gebruiken.”

Een evidente keuze

De stap naar een eigen zaak, waar hij als onafhankelijke speler zelf de productionele en artistieke weg kan uitstippelen, was dan ook met een duidelijk doel. Sander Vercruysse:

“Mijn doel was vanaf dag één om kwalitatieve meubelen te maken vanuit een circulaire invalshoek, waar hergebruik van het object en/of grondstoffen een prominente rol speelt.

Dat bleek echter makkelijker gezegd dan gedaan. Omdat de meubelsector zo ruim is, besefte ik al snel dat ik me op een niche moest toespitsen om deze gedachtegang te kunnen implementeren. Doordat ik door mijn omgeving steeds meer in contact kwam met baby's en kinderen, en ik plezier had in het ontwerpen, maken en gebruik van eerder gemaakte objecten, zag ik veel potentieel in kindermeubilair en speelgoed. De keuze voor circulariteit gebeurde bijna onbewust, want het is voor mij een evidentie. Kindermeubilair kan je maar een beperkte tijd gebruiken. Het is doodzonde dat het nog te vaak na die korte periode wordt weggegooid. Ik denk dat het hoogtijd is dat ook de consument op een andere manier nadenkt over het bezit van zulke producten. Ik hoop daar met SECUUR mijn steentje aan bij te dragen.”

Vanuit het hart

Circulair ondernemen gaat de verdere uitputting van grondstoffen tegen en biedt ook interessante mogelijkheden om op een betaalbare manier kwaliteit te creëren. Dat levert een win-win op voor iedereen.

“Ik hoop dat er in de toekomst steeds meer meubelbedrijven op deze manier te werk zullen gaan en dat steeds meer consumenten circulariteit leren kennen” 

Sander Vercruysse: “Ik merk wel dat er een evolutie aan de gang is in die richting. Ik ben er ook van overtuigd dat circulair ondernemen vanuit je hart moet komen. Ik ondervind zelf hoeveel tijd het in beslag neemt om mijn circulaire start-up te organiseren. Als je niet gedreven bent, lijkt me dat heel moeilijk. Je businessplan ziet er bijvoorbeeld helemaal anders uit. Daarnaast besteed je veel meer tijd aan de ontwerptafel, omdat je doorgaans iets verder moet denken in vergelijking met een ontwerp uit een doorsnee productieproces. Er zijn heel wat bijkomende vragen: wat gebeurt er binnen vijf jaar met het product? Kan het op dat moment opgewaardeerd worden en in een nieuwe cyclus gebracht? Het hele traject, van de ontwerpfase tot de productie, vraagt een pak extra tijd.”

Gezondheidsrisico

Een van de aspecten waar heel wat voorbereidend denkwerk aan te pas kwam, is de herkomst van de gebruikte materialen. Sander Vercruysse: “Ik probeer altijd zo lokaal mogelijk te werken. Ik vind het zonde om zaken te importeren terwijl je ze evengoed in België of in omringende landen kan vinden. Toen ik zelfstandig werd, was het initiële idee om bestaand hout te verzamelen en te verwerken tot nieuw meubilair. Het idee dat je van een oude kast een stoel of een tafel maakt, dus. Na onderzoek te doen op de tweedehandsmarkt en in de kringwinkel, merkte ik dat dit niet altijd even evident was. Zo houdt het een gezondheidsrisico in om met oude meubels te werken, doordat je bijvoorbeeld niet weet welke stoffen daarvoor aangewend werden. Vroeger werden dikwijls ongezonde ingrediënten gebruikt, zoals het carcinogene formaldehyde. Naast de potentiële gezondheidsrisico’s vraagt dit ook een aangepast productieproces. Van dat idee ben ik dus afgestapt.”

Hout

Hout is een buitengewoon materiaal dat zichzelf op natuurlijke wijze opnieuw aanvult. Er wordt vaak gedacht dat er een direct causaal verband bestaat tussen het gebruik van hout en het vernietigen van bossen, maar wist je dat een verhoogd gebruik van gecertificeerd hout net positief is voor het behoud en de uitbreiding van bossen? Daarom koos Sander ervoor om met gecertificeerd Europees massief hout te werken. Dat behandelt hij met producten waarvan hij zeker is dat ze niet schadelijk zijn voor de gezondheid - nu niet, maar ook in de toekomst niet. Sander Vercruysse: “Naast het hout spelen ook alle andere bestanddelen, zoals de halffabricaten, een belangrijke rol bij een mens- en milieuvriendelijk product. Bij de materiaalkeuze hou ik altijd rekening met de mechanische en fysische eigenschappen alsook de herkomst. Zo moeten bijvoorbeeld tropische houtsoorten een veel langere weg afleggen waardoor hun ecologische voetafdruk groter is. De duurzaamheidsklasse geeft de weerstand van hout tegen schimmels- en bacteriën weer, rekening houdend met de klimaatcondities. Meubilair of hout dat binnen gebruikt wordt, hoeft technisch gezien niet altijd een hoge duurzaamheidsklasse te hebben.

SECUUR

Ondertussen staat SECUUR op de rails en timmert Sander - dat mag je in dit geval best letterlijk nemen - keihard aan de toekomst van zijn start-up. “Momenteel ontwerp ik volop nieuwe producten,” zegt hij. “Mijn ambitie is om uit te groeien tot een volwaardige zaak en een volwaardig merk, waarbij ik producten kan ontwerpen die niet alleen mens- en milieuvriendelijk zijn, maar die ook een echte meerwaarde bieden aan het kind en de ouder. Denk hierbij aan iets wat de ontwikkeling stimuleert en/of praktisch gebruiksgemak bevordert. Dat kan gaan van klein speelgoed tot een volledige kinderkamer. In een ideale situatie keert elk product terug naar SECUUR, die worden dan opgeknapt en terug op de markt geplaatst.”

Circulariteit, een keuze met troeven

Naast de troeven voor het milieu – zoals het verminderde verbruik van schaarse grondstoffen en de langere levensduur van producten - biedt circulair ondernemen volgens Sander Vercruysse nog heel wat andere voordelen. “Het maakt je bijvoorbeeld minder afhankelijk van leveranciers,” zegt hij. “Een volledige boomstam laten leveren en die zelf te verwerken zorgt voor een verhoogde efficiëntie. Voor mijn klanten is het dan weer mooi meegenomen dat ik door deze manier van werken op een betaalbare manier kwaliteit kan leveren.”